Η αναπνοή από το στήθος μπορεί να συμβάλει στις κρίσεις πανικού, αυξάνοντας την πρόσληψη οξυγόνου και μειώνοντας τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα, γεγονός που προκαλεί σωματικές αντιδράσεις που το σώμα αντιλαμβάνεται ως απειλητικές. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να προκαλέσει άγχος, γρήγορη αναπνοή και έναν φαύλο κύκλο αυξανόμενου πανικού. Για ορισμένους, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε φόβο να εγκαταλείψουν ασφαλείς χώρους, ο οποίος μπορεί να εξελιχθεί σε αγοραφοβία.
Οι άνθρωποι που αναπνέουν κυρίως με το στήθος διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν κρίσεις πανικού. Αυτό οφείλεται κυρίως σε δύο παράγοντες. Πρώτον, οι μύες του θώρακα συμβάλλουν στην εισπνοή περισσότερου αέρα στους πνεύμονες. Δεύτερον, η αναπνοή από το στήθος συμβαίνει πιο συχνά από την κοιλιακή αναπνοή, οδηγώντας σε ταχύτερη αναπνοή και αυξημένα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα. Όταν τα επίπεδα οξυγόνου αυξάνονται σημαντικά, το σώμα μπορεί να αντιδράσει με αίσθημα δυσφορίας, ζάλη ή την αίσθηση ότι βρίσκεται υπό υψηλή πίεση.
Αυτή η αυξημένη ποσότητα οξυγόνου ενεργοποιεί τον μηχανισμό «μάχης ή φυγής» του σώματος, μια αντίδραση που συνήθως μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε απειλητικές καταστάσεις. Σε περίπτωση κινδύνου, ο κύριος στόχος του οργανισμού είναι να αντλήσει πλούσιο σε οξυγόνο αίμα προς τους μυς, επιτρέποντας μια γρήγορη διαφυγή ή άμυνα. Ωστόσο, με την αναπνοή από το στήθος, αυτή η διαδικασία συμβαίνει χωρίς πραγματική απειλή, προκαλώντας μια φυσιολογική ετοιμότητα για μάχη ή φυγή. Ταυτόχρονα, τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα μειώνονται, κάτι που μπορεί να προκαλέσει τα σωματικά συμπτώματα μιας κρίσης πανικού – όπως ζάλη, ταχυπαλμία και δύσπνοια.
Αυτές οι σωματικές αλλαγές αυξάνουν την επίγνωση των αντιδράσεων του σώματος, γεγονός που μπορεί να εντείνει το άγχος και να οδηγήσει σε ακόμα πιο γρήγορη αναπνοή. Αυτό δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο, όπου τα συναισθήματα πανικού εντείνονται. Για ορισμένα άτομα, αυτή η διαδικασία μπορεί να είναι ιδιαίτερα προβληματική και να αυξήσει τον κίνδυνο επαναλαμβανόμενων κρίσεων πανικού.
Ωστόσο, η αναπνοή από το στήθος είναι μόνο ένας από τους πολλούς παράγοντες. Στον πυρήνα της, μια κρίση πανικού εξαρτάται από το πώς ερμηνεύουμε τα σωματικά μας σήματα, τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας. Ο έντονος φόβος που βιώνεται κατά τη διάρκεια μιας κρίσης μπορεί να είναι τόσο συντριπτικός που τροφοδοτεί ακόμη περισσότερο το άγχος. Αυτό συχνά οδηγεί σε πιο γρήγορη και επιφανειακή αναπνοή, επιδεινώνοντας τα συμπτώματα και δημιουργώντας την αίσθηση απώλειας ελέγχου.
Σε πολλές περιπτώσεις, τα άτομα που υποφέρουν από κρίσεις πανικού προσπαθούν να αποφύγουν μέρη ή καταστάσεις όπου έχουν βιώσει μια κρίση στο παρελθόν. Αυτή η συμπεριφορά αποφυγής μπορεί να εξελιχθεί σε αγοραφοβία, τον φόβο του να βρίσκεσαι σε μέρη όπου η βοήθεια φαίνεται μη διαθέσιμη. Το DSM-5, το διαγνωστικό εγχειρίδιο για τις ψυχικές διαταραχές, επισημαίνει ότι η αγοραφοβία εμφανίζεται συχνά σε συνδυασμό με τη διαταραχή πανικού.
Hasan Durna
Comments